In een wereld waar digitale betaalmethoden en technologieën steeds populairder worden, zijn QR-codes een handige manier geworden om snel te betalen of informatie te delen. Helaas hebben ook criminelen deze technologie ontdekt en gebruiken ze QR-codes steeds vaker om mensen op te lichten. Hoe werkt deze vorm van oplichting, en wat kun je doen om jezelf te beschermen? In deze blog leggen we het uit.

Hoe werkt oplichting via QR-code?

Criminelen maken gebruik van valse QR-codes om slachtoffers te misleiden. Deze codes leiden vaak naar nepwebsites of onveilige betaalpagina’s, bedoeld om persoonlijke gegevens of bankinformatie te stelen. Soms worden deze QR-codes fysiek geplaatst, zoals op posters of pinautomaten, maar ook digitaal verspreid via e-mails, sociale media of zelfs WhatsApp-berichten.

Voorbeeld: Je ontvangt een bericht van een “vriend” die snel geld nodig heeft, met een QR-code om het bedrag over te maken. De QR-code leidt naar een valse website, waar je onbewust je bankgegevens deelt.

Waarom zijn QR-codes aantrekkelijk voor criminelen?

1. Anonimiteit: Criminelen kunnen gemakkelijk QR-codes aanmaken zonder hun identiteit prijs te geven.
2. Gemak: Veel mensen scannen QR-codes zonder erbij na te denken, wat ze een makkelijk doelwit maakt.
3. Snelheid: Omdat het scannen van een QR-code direct leidt tot actie, zoals een betaling, hebben slachtoffers weinig tijd om de fraude te herkennen.

Welke vormen van QR-code-oplichting zijn er?

1. Valse betaalverzoeken: Je scant een QR-code en denkt dat je een betaling maakt, maar het geld gaat naar de oplichter.
2. Phishing via QR-codes: De code leidt je naar een nepwebsite waar je inloggegevens worden gestolen.
3. Malware via QR-codes: Bij het scannen download je ongemerkt schadelijke software op je apparaat.
4. Neppe acties en kortingen: Een QR-code belooft je een korting of cadeau, maar leidt naar een frauduleuze website.

Hoe herken je een verdachte QR-code?

• Controleer de bron: Wees voorzichtig met QR-codes die je via onbekende bronnen ontvangt, zoals e-mails of berichten.
• Controleer de link: Voordat je een QR-code scant, controleer je of de URL betrouwbaar is. Veel QR-code scanners tonen de URL voordat je de site opent.
• Kijk naar afwijkingen: QR-codes op openbare plekken, zoals posters, kunnen vervalst zijn. Als de code er slordig uitziet of over een andere code geplakt is, scan hem dan niet.

Hoe bescherm je jezelf tegen QR-code-oplichting?

1. Gebruik een betrouwbare scanner: Kies voor een QR-code scanner die waarschuwt voor onveilige links.
2. Controleer altijd de URL: Klik niet blindelings door. Kijk goed of de website betrouwbaar is.
3. Wees kritisch bij betaalverzoeken: Controleer of de afzender echt is. Bij twijfel, neem telefonisch contact op.
4. Blokkeer verdachte websites: Als je een verdachte QR-code hebt gescand, sluit de website en meld deze bij je bank of de politie.
5. Gebruik beveiligde apparaten: Zorg dat je telefoon en andere apparaten up-to-date zijn met de laatste beveiligingssoftware.

Lees ook: Nepnieuws: wat is het?

Wat kun je doen als je bent opgelicht?

Als je slachtoffer bent geworden van QR-code-oplichting, onderneem dan direct actie:

1. Neem contact op met je bank: Meld de fraude en blokkeer je rekening indien nodig.
2. Doe aangifte: Meld de oplichting bij de politie, zodat ze de fraudeurs kunnen opsporen.
3. Waarschuw anderen: Laat vrienden en familie weten wat er is gebeurd, zodat ze niet in dezelfde val trappen.

QR-codes bieden gemak, maar ze brengen ook risico’s met zich mee als ze in verkeerde handen vallen. Door alert te blijven en voorzorgsmaatregelen te nemen, kun je voorkomen dat je slachtoffer wordt van oplichting via QR-codes. Controleer altijd de bron en wees kritisch voordat je een QR-code scant. Zo houd je je persoonlijke gegevens en geld veilig.